Πέρα από την καθιερωμένη εικόνα της παρακμής και πτώσης, η σύγχρονη έρευνα έχει καταδείξει ότι η ρωμαϊκή Ελλάδα γνώρισε μία σειρά αλλαγών που αντανακλώνται με τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο στον κεντρικό δημόσιο χώρο της αρχαίας ελληνικής πόλης, την Αγορά. Διαφορετικοί παράγοντες όπως η δυναμική παρουσία της τοπικής αριστοκρατίας, η εκμετάλλευση του παρελθόντος, η αυτοκρατορική παρουσία ή ακόμα και η διάθεση να μεγιστοποιηθεί η πρακτική χρήση του χώρου, συντέλεσαν στη διαμόρφωση του χωρο-οργανωτικού και αρχιτεκτονικού πλαισίου της Αγοράς. Σε πολλές πόλεις η εξέλιξη της Αγοράς χαρακτηρίζεται από την αντίθεση παλαιού και νέου, από τη διατήρηση και ενίσχυση του παραδοσιακού χαρακτήρα του χώρου αλλά και τον εμπλουτισμό του με νέα κτίρια πολλά από τα οποία, όπως τα ρωμαϊκού τύπου λουτρά ενισχυσαν την παροχή υπηρεσιών. Σε αυτό το πλαίσιο, ο όρος εκρωμαϊσμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει την προσπάθεια κάθε πόλης να προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις της περιόδου: μνημειακότητα, προώθηση της αυτοκρατορικής ιδεολογίας, νοσταλγία, προσφορά υπηρεσιών κ.α. Οι ρωμαϊκές αποικίες αποτέλεσαν τη νεότερη προσθήκη στο οικιστικό πλαίσιο του ελλαδικού χώρου. Σε αντίθεση με τις αντίστοιχες αποικίες στις δυτικές επαρχίες, οι ρωμαϊκές αποικίες της Ελλάδας ιδρύθηκαν πάνω σε προϋπάρχουσες πόλεις με μακρά ιστορία. Γι’αυτό και εγείρουν μία σειρά ερωτημάτων σχετικά όχι μόνο με την αρχιτεκτονική τους εξέλιξη αλλά και τη διαδικασία διαμόρφωσης του υπάρχοντος αστικού τοπίου έτσι ώστε να εκφράζει τον ξεκάθαρα ρωμαϊκό χαρακτήρα τους.